Sinh ra ở làng đá Non Nước (Đà Nẵng), làng nghề truyền thống có lịch sử 400 năm, Nghệ nhân Nhân dân - Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đến với điêu khắc đá như một mối duyên tiền định bởi duyên nghiệp với nghề điêu khắc đá và nó đã gắn bó với gia tộc anh hàng trăm năm.

Nghệ nhân Nhân dân – Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu bên cạnh tượng chân dung cố thủ tướng Phạm Văn Đồng

Nguyễn Long Bửu là thế hệ thứ tư tiếp bước nghề truyền thống của gia tộc bằng trách nhiệm và lòng tự hào. Ông cố anh là Nguyễn Chất, một người thợ tài hoa từng được Hoàng gia Campuchia mời tham gia trùng tu công trình Ăng Co Vát nổi tiếng. Ông nội anh là Nguyễn Bình được triều đình mời tham gia xây dựng hoàng thành và lăng tẩm ở Huế. Cha anh là Nguyễn Sang, một nghệ nhân tài năng với nhiều tác phẩm nổi tiếng về tượng phật giáo, trong đó nổi tiếng là bộ tượng thập bát La Hán tại nhiều ngôi chùa trên cả nước. Ông Sang được Nhà nước tặng thưởng danh diệu bàn tay vàng. Nghệ nhân Nhân dân – Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đã được cha trực tiếp và tận tình chỉ dạy nghề điêu khắc đá từ nhỏ.

Mười tuổi, Nghệ nhân Nhân dân – Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đã đến nghệ thuật điêu khắc đá. Đam mê nghề truyền thống của gia tộc đã chảy trong huyết quản của anh. Năm 1976, Nguyễn Long Bửu gác lại đam mê điêu khắc đá lên đường nhập ngũ thực hiện nhệm vụ với Tổ quốc. Sau khi xuất ngũ, anh học tập tại Trường đại học Mỹ thuật công nghiệp Hà Nội.

Được thừa hưởng sự tinh túy trong nghề của gia tộc, cùng với tài năng thiên bẩm và sự nổ lực của bản thân, Nguyễn Long Bửu là sự hội tụ phẩm chất của một nhà điêu khắc tài hoa, là của hiếm trong lĩnh vực điêu khắc đá. Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu là người đầu tiên được chọn đại diện cho Việt Nam đi dự thi cùng với các Nhà điêu khắc của 18 nước trên thế giới trong ngành điêu khắc đá quốc tế tổ chức tại Thái Lan năm 2002. Anh đã thể hiện những kỹ năng khiến nhiều đồng nghiệp ngưỡng mộ. Tác phẩm của anh đã dành huy chương bạc do Hoàng gia Thái Lan trao tặng. Sự cống hiến với nghề của anh đã được ghi nhận khi Nhà điêu khắc Nguyễn Long Bửu là người đầu tiên trong lĩnh vực điêu khắc đá của Việt Nam được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân vào năm 2016.

Là người được đào tạo bài bản, được lĩnh hội nghề điêu khắc đá từ gia tộc, cũng như tài năng của bản thân, Nguyễn Long Bửu đã trở thành ngôi sao sáng trong lĩnh vực điêu khắc đá với những phẩm chất đáng trân trọng. Con đường bước vào nghề điêu khắc đá của Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu không phải là con đường trải đầy hoa hồng mà trải qua nhiều thăng trầm. Nhiều thời điểm gặp nhiều chông gai. Nhưng bằng sự nỗ lực, quyết tâm anh đã vượt qua khó khăn, tiếp tục đi theo con đường theo nghề đã thấm sâu vào từng mạch máu của mình. Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu chia sẻ: “Thời gian mới vào nghề, tôi gặp muôn vàn khó khăn. Mỗi lần vấp ngã tôi lại rút ra được bài học và cố gắng hơn nữa. Dù bản thân có những kỹ năng nhưng để tồn tại được đến ngày hôm nay là cả một quá trình dài với bao thử thách. Tôi luôn tự nhủ với bản thân mình rằng dù khó khăn cũng không được lùi bước. Nhìn lại chặng đường đã qua, tôi vui vì những nỗ lực của mình đã có được thành quả tốt, được công chúng ghi nhận. Đó là động lực để tôi tiếp tục cống hiến với nghề điêu khắc đá mà tôi đã chọn”.

Nhìn anh nâng niu, tỉ mỉ với từng tác phẩm của mình mới thấu hiểu anh yêu nghề thế nào. Được chiêm ngưỡng những tác phẩm của anh, chúng tôi cảm nhận được tài năng, nhiệt huyết với nghề. Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đã thổi hồn mình vào những tác phẩm để biến những khối đá vô tri vô giác trở thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo với nhiều nét văn hoa mà ai cũng phải ngưỡng mộ. Tác phẩm của anh như những lát cắt, thể hiện muôn mặt của cuộc sống. Cái tinh hoa của nghề điêu khắc đá đã được Nguyễn Long Bửu thể hiện bằng những nét văn hoa mềm mại tạo nên những tác phẩm sống động đi vào lòng người yêu nghệ thuật

Để ra đời một tác phẩm, anh luôn thai nghén ý tưởng từ ban đầu, những ý tưởng được anh từng bước đưa vào tác phẩm để tạo nên sự hài hòa và tinh túy qua bàn tay khéo léo của mình. Với việc sở hữu đôi tay tài hoa và đầu óc sáng tạo, các tác phẩm của Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đã chiếm trọn cảm tình của người yêu nghệ thuật. Tác phẩm của anh đi vào lòng người bằng những nét riêng không lẫn lộn với bất kỳ ai. Anh đã chứng minh năng lực bằng sự lao động nghiêm tú, bằng sự sáng tạo mà không biết đâu là giới hạn.

Làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước giờ đây đã trở thành một phố nghề sầm uất, là địa điểm du lịch mà du khách không thể bỏ qua khi đến với vùng đất nằm bên bờ sông Hàn, trong đó có sự đóng góp to lớn của nghệ nhân Nguyễn Long Bửu.

Với phong cách nghệ thuật dung dị, không khoa trương, Nguyễn Long Bửu đã đưa những ý tưởng nghệ thật vào những phiến đá để tạo nên những tác phẩm nghệ thuật đi vào lòng người yêu nghệ thuật với những ấn tượng khó phai. Những tác phẩm của anh dù ở thể loại dân gian, cổ điển hay hiện đại cũng đều toát lên vẻ đẹp thể hiện giá trị chân thiện mỹ. Đó là nét riêng, sự tinh túy thuần khiết mà anh đã gửi gắm tâm hồn của người nghệ nhân tài hoa sinh ra bên Ngũ Hành Sơn và trước biển bao la. Anh đã tạo cho mình một vườn tượng riêng với hàng trăm tác phẩm kích thích sự tưởng tượng cho người yêu nghệ thuật. Anh đã gửi gắm tâm hồn phóng khoáng để tạo nên những tác phẩm mà ở đó những khối đá trở nên mềm mại, uyển chuyển.

Những bức tượng chân dung của những nhân vật nổi tiếng khiến ai đến vườn tượng của anh cũng đều trầm trồ thán phục bởi những nét tinh túy trong từng góc cạnh. Tượng chân dung của anh làm nổi bật tính cách của mỗi nhân vật.

Sẽ là thiếu xót nếu không đề cập đến các tác phẩm phật giáo trong sáng tác của Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu. Anh đã có một số lượng tác phẩm phật giáo đồ sộ với đủ những kích cỡ khác nhau. Tác phẩm của anh mang đậm tinh thần phật giáo khiến người yêu nghệ thuật say đắm, nhận ra những giá trị chân thiện mỹ trong tư tưởng của phật giáo.

Các tác phẩm của Nguyễn Long Bửu có mặt trên khắp các công trình trên cả nước, dành vô số các giải thưởng từ trung ương đến địa phương. Không những vậy, tác phẩm của anh còn có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới thông qua những cuộc triển lãm tại Pháp, Mỹ, Nhật Bản, Thái Lan… Anh đã từng đạt nhiều giải thưởng cao trong những cuộc triển lãm quốc tế tại các nước. Anh vinh dự được nhà nước chọn các tác phẩm để trưng bày tại vườn tượng APEC tại thủ đô Hà Nội và thành phố Đà Nẵng, là người có nhiều tác phẩm nhất trưng bày tại hai vườn tượng APEC tại Việt Nam bên cạnh những tác phẩm của những nghệ nhân nổi tiếng trên thế giới.

Bên cạnh việc chế tác tượng đá, Nguyễn Long Bửu còn làm ra những tác phẩm tranh bằng các chất liệu mới do anh tự khám phá ra như bê tông đá, bê tông mạ đồng… tạo nên những tác phẩm mang nét tất riêng, được công chúng hào hứng đón nhận. Chất liệu bột đá trong các tác phẩm của anh được hòa quyện với ánh sáng tạo nên sự huyền ảo đi vào lòng người yêu nghệ thuật bằng những ấn tượng mới mẻ.

Với những đóng góp của mình, Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu đã hai lần vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen và được Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng ba. Những tách trà đã cạn, cuộc hàn huyên với Nghệ nhân Nhân dân- Nhà Điêu khắc Nguyễn Long Bửu giúp chúng tôi hiểu thêm nhiều điều đặc biệt về cái nghề điêu khắc đá mỹ nghệ. Chia tay người nghệ nhân tài hoa, trong tâm trí chúng tôi vẫn in đậm những đường nét điêu luyện, sự tinh hoa ẩn chứa trong những tác phẩm nghệ thuật độc đáo được ra đời từ bàn tay và tâm huyết của người nghệ nhân tài hoa của làng nghề mỹ nghệ Non Nước.